Hoogbegaafde leerlingen moeten geen extra werk krijgen!

Scholen en leerkrachten die me al wat langer kennen, weten dat ik enorm aanga op de term “extra werk”, of misschien ga ik juist wel uit.

Het woord EXTRA roept bij mij associaties op: Wilt u de extra spaarzegels? (Bij de kassa van de supermarkt…) Ik heb een extra bonus gekregen! (Zo vlak voor kerst…) Deze pot jam, nu met 25% extra inhoud! (Yes, meer jam…) Als je je fruit ophebt, mag je een extra snoepje. (Eerst iets dat goed voor je is…) Het klinkt als iets dat erbij komt, als meer, als een beloning.

Wanneer we kijken naar het onderwijs, dan proberen we kinderen te prikkelen, uit te dagen en te laten leren in de zone van de naaste ontwikkeling. We willen hen laten genieten van de leereigenschappen die ze hebben en hen helpen deze verder te ontwikkelen.

Hoogbegaafde leerlingen hebben dit net zo goed nodig: leren in de zone van de naaste ontwikkeling, in een tempo dat bij hen past, met een hoeveelheid oefenstof die bij hen past en een complexiteit die bij hen past.

Dat betekent in de praktijk dat we voor veel hoogbegaafde leerlingen de stof zullen moeten compacten, wellicht verderop aansluiten in de leerlijn en opdrachten toevoegen die complexer zijn. Die laatste type opdrachten wordt in de volksmond ook wel verrijking genoemd, soms aangeduid als hoge orde opdrachten. Maar als dat is wat deze kinderen nodig hebben… dan is dat dus niet EXTRA WERK, maar gewoon WERK.

Ik zie scholen, waar kinderen “eerst hun gewone werk moeten doen, voordat ze aan hun extra werk mogen”. Dan worden de opdrachten dus inderdaad extra. Het suggereert een volgorde van belangrijkheid. Het extra snoepje na je fruit….

Ik hoor scholen, waar er niet gecompact wordt, maar waar wel verrijking geboden wordt. Inderdaad extra, bovenop het reguliere werk. Wat extra jam, zeg maar…

Ik herken scholen, waarbij kinderen mogen kiezen of ze, als ze klaar zijn met hun werk, hun extra opdracht gaan doen. Keuze voor een extra spaarzegeltje…

Ik kom op scholen, waar kinderen eerst goede scores moeten laten zien, voordat ze het aanbod krijgen dat ze nodig hebben. De zo geliefde kerstbonus….

Wat dan wel? Laten we accepteren dat dit het werk is, de soort opdrachten zijn die deze leerlingen nodig hebben. Vergelijkbaar met kinderen die verkorte of verlengde instructie nodig hebben, kinderen die extra oefenen met lezen of rekenen, kinderen die wat hulp nodig hebben bij vrienden maken, kinderen die ….  Dat is niet extra, dat is simpelweg wat deze kinderen nodig hebben.

Dus stap af van het woord EXTRA, zie het als het reguliere werk van deze groep leerlingen. Stel dezelfde eisen, neem het op in je dag- of weektaak, vindt alle taken net zo belangrijk en laat kinderen genieten van de leercapaciteiten, die ze hebben!

Hoogbegaafde leerlingen moeten geen EXTRA werk krijgen!